Warszawa, 3 kwietnia 2020 r.

Wytyczne i zalecenia dotyczące realizacji zadań związanych z redukcją populacji dzików w ramach zwalczania ASF poprzez polowania i odstrzał sanitarny  dzików, w związku z ogłoszeniem stanu epidemii wywołanym zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

Mając na uwadze potrzebę prowadzenia działań związanych z ochroną zdrowia publicznego realizowanych w szczególności na podstawie ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2020 r. poz. 67, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2018 r. poz. 1967, z późn. zm.), w których zawiera się prowadzenie polowań oraz odstrzałów sanitarnych, Główny Lekarz Weterynarii przedstawia niniejsze wytyczne i zalecenia dla myśliwych.

Należy pamiętać, że:

• przy wykonywaniu odstrzału sanitarnego dzików stosuje się odpowiednio przepisy o zachowaniu bezpieczeństwa na polowaniach określone w rozdziale 3 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz (Dz. U. Nr 61 poz. 548, z późn. zm.),
• przy wykonywaniu polowania lub odstrzału sanitarnego stosuje się zasady bioasekuracji określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie zasad bioasekuracji, jakie powinny być przestrzegane podczas polowania lub odstrzału sanitarnego oraz przy wykonywaniu czynności związanych z zagospodarowaniem zwierzęcia łownego z gatunku dzik (Dz. U. z 2020 r. poz. 160).
• w zakresie odstrzału sanitarnego dzików należy stosować się do „Wytycznych dotyczących realizacji odstrzału sanitarnego dzików, w trybie ustawy z dnia 20 grudnia 2019r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2020r. poz. 148).”  

Należy zaznaczyć, że w trakcie prowadzenia polowania lub odstrzału sanitarnego należy przestrzegać przede wszystkim zasad i procedur określonych przez resort zdrowia, w zakresie ochrony zdrowia ludzi przed zakażeniem koronawirusem.

W związku z przepisami[1] wprowadzającymi ograniczenia, nakazy i zakazy w zakresie przemieszczania się osób przebywających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, przemieszczanie się w celu wykonywania czynności związanych z realizacją zadań określonych w ustawie z dnia 13 października 1995 r.  Prawo łowieckie i ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz zakupu towarów i usług z nimi związanych – jest dozwolone.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że stosownie do § 18 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, w przypadku gdy przemieszczanie się następuje pieszo, osoby mogą się poruszać w odległości nie mniejszej niż 2 m od siebie. Zasady te należy stosować również podczas wykonywania polowania oraz odstrzału sanitarnego.

Zalecenia epidemiologiczne wynikające z zagrożenia związanego z COVID-19.

W polowaniach oraz odstrzale sanitarnym nie powinni brać udziału myśliwi, którzy:

• informują o złym stanie zdrowia przed polowaniem lub odstrzałem sanitarnym,
• mają nawet łagodny kaszel albo podwyższoną temperaturę (37.3 C lub więcej), w tym wykazują jakiekolwiek objawy przeziębienia,
• są podejrzani o zakażenie COVID-19, są poddani izolacji lub kwarantannie lub osoba wspólnie zamieszkująca lub gospodarująca z myśliwym jest poddana tym ograniczeniom lub jest podejrzana o zakażenie COVID-19.

Zaleca się, aby myśliwi stosowali się do poniższych zasad.

1. Należy stosować ogólne zasady higieny, w tym konieczność mycia i dezynfekcji rąk, szczególnie przed wejściem w łowisko oraz po jego opuszczeniu.
2. Każdy myśliwy powinien zaopatrzyć się w płyn do dezynfekcji rąk, rękawiczki jednorazowe oraz ewentualnie maseczkę na twarz.
3. Należy często myć i dezynfekować ręce lub stosować rękawiczki jednorazowe przy prowadzaniu jakichkolwiek czynności, wymagających kontaktu z przedmiotami mogącymi stanowić potencjalne zagrożenie ze względu na zanieczyszczenie powierzchni czynnikiem zakaźnym wywołującym COVID-19, np. w osadach myśliwskich – brama czy furtka wejściowa, klamki, chłodnie na tusze, książki papierowe, długopis, itp. Rękawiczki jednorazowe bezpośrednio po wykonaniu danej czynności należy zdjąć i wyrzucić do pojemnika na odpady, a ręce umyć  i zdezynfekować. W razie możliwości, jeżeli powierzchnia na to pozwala, należy przeprowadzić jej dezynfekcję.
4. W miarę możliwości należy korzystać z elektronicznych książek ewidencyjnych pobytu w łowisku.
5. Nie należy używać w trakcie polowania lub odstrzału sanitarnego zbędnego sprzętu mogącego być nośnikiem wirusa, jak np. kamera, aparat fotograficzny, komputer/tablet, itp. Jeżeli został on jednak użyty, należy przeprowadzić dezynfekcję w sposób nie powodujący uszkodzenia sprzętu. np. telefon, tablet przetrzeć chusteczką/papierowym ręcznikiem nasączonym środkiem dezynfekcyjnym.
6. Należy unikać dotykania rękami oczu, nosa i ust.
7. Zaleca się, aby w polowaniach lub odstrzale sanitarnym nie uczestniczyli myśliwi zaliczani do grupy podwyższonego ryzyka, w tym m.in.:

– myśliwi w wieku powyżej 65 roku życia,

– chorujący na schorzenia przewlekłe, w szczególności astmę, choroby układu krążenia, cukrzycę, ciężkie przewlekłe choroby płuc, choroby nowotworowe, zaawansowaną niewydolność nerek lub wątroby,

– osoby o obniżonej odporności organizmu.

[1] rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. poz. 491, 522, 531 i 565) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 566 oraz 577)

Od 2014 roku, kiedy stwierdzono w powiecie sokólskim (białostocki okręg PZŁ) pierwszy przypadek wystąpienia wirusa afrykańskiego pomoru świń nie czekając na centralne wytyczne służb weterynaryjnych suwalskie koła łowieckie (szczególnie na Mazurach) przystąpiły do intensywnego, redukcyjnego odstrzału dzików. Od tego czasu roczne pozyskanie dzików znacznie przekraczało przyrost populacji i tak w roku gospodarczym 2015/2016 pozyskano 6314 szt. na stan 3719 szt. (170% stanu wiosennego), w roku 2016/2017 pozyskano 6340 szt. na stan 3805 szt. (167%), w roku 2017/2018 pozyskano 5989 szt. na stan 3794 (158%). Obecnie stan dzika na terenie suwalskiego okręgu PZŁ szacowany jest na bardzo niskim poziomie – 1540 szt., a zagęszczenie populacji w większości łowisk zmalało do poziomu 0,3 – 0,5 osób/1km². Pierwsze ognisko ASF-u zostało potwierdzone w populacji dzików na terenie suwalskiego okręgu PZŁ w dniu 15 września 2017 r. w pobliżu miejscowości Murowany Most w powiecie sejneńskim. Na dzień 4 lutego 2019r. obecność wirusa wykryto u dzików w 179 przypadkach, a przebieg tej choroby jest znacznie łagodniejszy niż to występuje w innych rejonach kraju, gdzie zagęszczenie populacji dziczej jest wysokie.

1. Ustalanie zasięgu obszaru występowania zakażenia u dzików
W przypadku znalezienia zwłok padłych dzików, bezwzględnie konieczne jest określenie przybliżonego czasu padnięcia zwierzęcia, poprzez dokładne określenie stanu znalezionych zwłok (np. zwłoki świeże, stopień rozkładu). Zgodnie z opinią EFSA z 2017 r. istnieje pewna możliwość oceny czasu, jaki upłynął od padnięcia dzika do momentu znalezienia jego zwłok, określanej na podstawie: stopnia rozkładu zwłok, a także pory roku oraz wilgotności otoczenia.

Dokument Dochodzenia Epizootycznego stanowi zał. Nr 1. Konieczność określenia czasu, jaki upłynął od padnięcia dzika jest w szczególności istotna w odniesieniu do przypadków ASF stwierdzonych u dzików padłych, znalezionych na obrzeżach obszarów występowania choroby u dzików (obszarów objętych ograniczeniami lub obszarów zagrożenia sąsiadujących z obszarami ochronnymi) oraz każdego przypadku ASF u dzika stwierdzonego poza tymi obszarami, tzw. „hot spotów”. W przypadku znalezienia „świeżych” zwłok dzików, u których wykryto ASF, cztero – sześciokrotne intensywne (przez 2- 3 miesiące) przeszukania terenu w odstępach 2 tygodniowych powinny się odbywać w obszarze o promieniu ok. 5 km od miejsca znalezienia zwłok. W szczególności przeszukania powinny zostać przeprowadzone na zewnątrz obszaru jeśli w obszarze objętym ograniczeniami lub zagrożenia lub wokół obszaru jeśli w obszarze ochronnym lub poza obszarami wymienionymi w Decyzji Komisji 2014/709. W przypadku znalezienia zwłok dzika, które uległy dekompozycji, obszar należy zwiększyć do 10 km. Preferowane są tu zorganizowane przeszukiwania dzików. Przy dokonywaniu analizy potencjalnego zasięgu obszaru zakażonego, dla każdego kolejnego przypadku ASF u dzików stwierdzonego w danym obszarze, w szczególności na jego obrzeżach, w tym np. w korytarzu (tzw. przypadek kierunkowy), uwzględnia się parametry takie jak: rodzaj pozyskanego dzika, dla którego uzyskano dodatni wynik badania w kierunku ASF (padły, odstrzelony), odległość od najbliższego przypadku w danym korytarzu oraz stopień rozkładu zwłok.

2. Działania mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażenia
– Do momentu ustalenia zasięgu obszarów występowania ASF u dzików wokół „hot spotów” – wprowadzenie następujących zasad odnośnie polowań i odstrzału sanitarnego w obszarze położonym:
– w promieniu od 5 do 10 km (w zależności od stopnia rozkładu zwłok (dzik, dla którego uzyskano dodatni wynik badania) od miejsca znalezienia zwłok dzika – całkowity zakaz polowań/odstrzału sanitarnego. Zamiast polowań/odstrzału sanitarnego w porozumieniu z zarządcami lub dzierżawcami obwodów łowieckich – prowadzenie odłowu (a następnie usypiania lub odstrzału) dzików przy użyciu odłowni lub w przypadku braku możliwości odłowu dzików na danych terenach albo okoliczności wskazujących na nieskuteczność zastosowania odłowu (np. w obszarach i w okresie wegetacji intensywnych, wielohektarowych upraw roślin preferowanych przez dziki) można zastosować
– w promieniu ok. 10 km od miejsca znalezienia zwłok – polowania, jednakże powinna być to strefa wyłącznie polowań indywidualnych (odstrzału sanitarnego w formie „polowań” indywidualnych, w szczególności z użyciem tłumika.
– wszystkie dziki znalezione padłe oraz odstrzelone wokół „hot spotu” do czasu ostatecznego ustalenia zasięgu obszaru występowania ASF u dzików powinny być utylizowane,
– w wyznaczonym obszarze wokół „hot spotu” powinno się wprowadzić ograniczenia aktywności ludzi, szczególnie w obszarach leśnych. W przypadku braku możliwości wprowadzenia ograniczeń aktywności ludzkiej nie związanej ze zwalczaniem choroby, jako minimum należy wprowadzić oznakowanie terenu i umieszczenie informacji o zagrożeniu występowania ASF u dzików. Promień obszarów ww. działań może być zwiększony lub zmniejszony po analizie występowania ewentualnych barier ograniczających przemieszczanie się dzików (ogrodzone autostrady, duże miasta itp.).
1a) Po ustaleniu obszarów występowania choroby u dzików porównanie ich z mapą korytarzy ekologicznych lub informacjami uzyskanymi z RDOŚ o najczęściej wykorzystywanych regionalnych szlakach migracyjnych zwierząt.
1b) Na odcinkach przecięcia się terenów („okręgów”) określających zasięg występowania choroby u dzików i korytarza ekologicznego/szlaku migracyjnego zwierząt oraz terenów przyległych, szczególnie na terenach intensywnej uprawy kukurydzy, należy zainstalować tymczasowe (na co najmniej 1 rok od ostatniego stwierdzonego przypadku ASF u dzika), po stronie występowania choroby, bariery ograniczające przemieszczanie się dzików:
– infrastrukturalne
– ogrodzenia siatkowe,
– elektryczne;
zapachowe.
1c) W tym okresie, należy regularnie przeszukiwać tereny po zewnętrznej stronie bariery w pasie ok. 5 km lub 2a) Po ustaleniu zasięgu występowania choroby u dzików – porównanie ich z mapą korytarzy ekologicznych lub informacjami uzyskanymi z RDOŚ o najczęściej wykorzystywanych regionalnych szlakach migracyjnych zwierząt 2b) Przez okres jednego roku na ustalonym obszarze obejmującym korytarze ekologiczne oraz tereny przyległe, szczególnie na terenach intensywnej uprawy kukurydzy, dokonywać na nich wyłącznie polowań i odstrzałów indywidualnych tzw. cichych oraz dokonywać intensywnych poszukiwań padłych dzików. 2c) Do tego celu, jeśli to konieczne (np. ze względu na wysokość uprawy, wielkość areału itd. ) należy utworzyć korytarze (przecinki) na polach tych roślin uprawnych preferowanych do konsumpcji przez dzik) – zgodnie z art. 44 pkt 12 lit c ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt w celu umożliwienia odstrzału dzików bytujących na tych polach.
3. Działania w obszarach występowania choroby u dzików i poza tym obszarami
Podział terytorium Polski na 3 obszary/strefy działania, w których prowadzone będą stałe działania zmierzające do ograniczania populacji dzika:
Obszar intensywnego odstrzału w strefach:
– obszar zagrożenia z wyjątkiem 20 km pasa wzdłuż granicy z obszarem ochronnym;
– obszar objęty ograniczeniami z wyjątkiem 20 km pasa wzdłuż granicy z obszarem ochronnym
Obszar polowań indywidualnych:
– 20 km pas w obszarze zagrożenia i objętym ograniczeniami położony wzdłuż granicy z obszarem ochronnym;
– 20 km pas w obszarze ochronnym położony wzdłuż granicy z obszarem objętym ograniczeniami lub obszarem zagrożenia;
Obszar intensywnego odstrzału poza strefami oraz w obszarze ochronnym za wyjątkiem 20 km pasa wzdłuż granicy z obszarem objętym ograniczeniami lub obszarem zagrożenia.

Zasięg 40 km obszaru polowań indywidualnych może być zwiększony lub zmniejszony po analizie występowania ewentualnych barier ograniczających przemieszczanie się dzików (ogrodzone
autostrady, duże miasta itp.).
Akcje poszukiwań padłych dzików w obszarach występowania choroby (obszar objęty ograniczeniami i obszar zagrożenia):
– na całym obszarze ww. stref lub w przypadku ograniczonych sił i środków –
w pierwszej kolejności w obszarach o intensywnej produkcji świń;
– minimum 1 rok od ostatniego przypadku ASF;
– z częstotliwością uzależnioną od liczby występowania przypadków ASF u dzików.
– Akcje poszukiwań padłych dzików w obszarach ochronnych – w pasie ok. 15 km od granicy z obszarem zagrożenia lub obszarem objętym ograniczeniami
Główny Lekarz Weterynarii będzie cyklicznie informował Ministra właściwego do spraw rolnictwa o sposobie realizacji Strategii i modyfikacjach opracowanych założeń .

Pełna współpraca ze wszystkimi organami Państwa i kompleksowe działania – tylko tak możemy odnieść sukces w walce z wirusem Afrykańskiego Pomoru Świń w populacji dzika. Zdajemy sobie sprawę z ogromnych konsekwencji przyrodniczych, gospodarczych i ekonomicznych obecności ASF w naszym kraju, dlatego temat zwalczania tego wirusa jest dla nas priorytetem. Polski Związek Łowiecki od wielu miesięcy realizuje kompleksowy i dobrze przygotowany plan, mający na celu zminimalizowanie ryzyka rozprzestrzeniania się ASF na obszarze całej Polski.

W dniu 15 lipca 2018 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podwyższył stawkę ryczałtu za odstrzał sanitarny dzików (więcej) :

• za dzika płci żeńskiej powyżej 35 kg (przed wypatroszeniem) – 650 zł
• za pozostałe dziki – 300 zł

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 listopada 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wprowadzenia w 2018 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej “Programu mającego na celu wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie więcej

Komisja ZG PZŁ przeanalizowała wszystkie wnioski składane w sprawie przyznania chłodni i rozstrzygnęła którym Kołom Łowieckim zostaną one przydzielone. Lista kół okręgu suwalskiego

więcej

https://bip.wetgiw.gov.pl/asf/mapa/

Suwałki, dnia 13 lipca 2018 r.
Nowe ustalenia w zakresie bioasekuracji w kierunku ASF
Stosownie do ustaleń przyjętych w dniu 13 lipca 2018 r. Grupy Roboczej do spraw monitorowania i zwalczania afrykańskiego pomoru świń u dzików Główny Lekarz Weterynarii przekazuje nowe wytyczne dla myśliwych dotyczące zasad bioasekuracji w czasie polowań oraz pobierania próbek do badań laboratoryjnych w kierunku ASF. Nowe zasady mają zastosowanie na obszarach objętych restrykcjami jak i poza nimi. więcej

Suwałki, dnia 12 lipca 2018 r.
Tym razem ASF atakuje od strony północnej – Obwód Kaliningradzki
W dniu 10 lipca 2018 r. znaleziony został na pasie przygranicznym w m. Mieduniszki, w gm. Banie Mazurskie, powiecie gołdapskim dzik w tuszy którego stwierdzono obecność wirusa afrykańskiego pomoru świń.

Suwałki, dnia 12 lipca 2018 r.
Wykaz Kół Łowieckich którym przyznane zostały komory chłodnicze które będą zakupione ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
WKŁ Jeleń w Giżycku – 1 komora, KŁ MAZURY w Węgorzewie – 1 komora, WKŁ nr 325 GON w Warszawie – 1 komora, KŁ LAS w Gołdapi – 3 komory, KŁ JEDYNKA w Suwałkach – 1 komora, WKŁ nr 129 SOKÓŁ – 1 komora, KŁ nr 1 PUSZCZA w Piszu – 1 komora, KŁ ZIELONY KRĄG nr 98 w Warszawie – 1 komora, WKŁ nr 135 CYRANKA w Orzyszu – 1 komora, KŁ ŁOŚ Rajgród Z/S w Tamie – 1 komora, KŁ CIETRZEW w Prostkach – 1 komora, KŁ RYŚ w Ełku – 1 komora, KŁ DZIK w Olecku – 1 komora, KŁ DĄBROWA w Piszu – 1 komora, KŁ SARNA w Olecku – 1 komora, KŁ RYŚ w Białymstoku – 1 komora

Suwałki, dnia 6 lipca 2018 r.
Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2018/950
W dniu 3 lipca 2018 roku zmianie uległa Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2018/950 zmieniająca załącznik do decyzji wykonawczej 2014/709/UE w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Decyzja

Polski Związek Łowiecki wypełniając wnioski postawione podczas posiedzenia Grupy Roboczej do spraw monitorowania i zwalczania afrykańskiego pomoru świń u dzików, które odbyło się w dniu 24 kwietnia 2018 r. w siedzibie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, iż zgodnie z art. 47 c ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2017 poz. 1855) osoba uprawniona do wykonywania polowania, z tytułu prowadzenia odstrzału sanitarnego zwierząt ma możliwość skorzystania z dodatkowych 6 dni wolnych od pracy na zasadach przysługujących jak w przypadku urlopu wypoczynkowego. Powyższe możliwe jest po ustaleniu z pracodawcą terminu nieobecności w pracy lub zwolnienia z wykonywania obowiązków służbowych oraz po przedstawieniu stosownego zaświadczenia wystawionego przez podmiot, na który nałożono obowiązek prowadzenia odstrzału sanitarnego. Ponadto proszę o przekazanie informacji o skorzystaniu z dodatkowych dni urlopowych w celu prowadzenia odstrzału sanitarnego przy składaniu sprawozdań miesięcznych.

• Podlaskie
• Warmińsko – mazurskie

Suwałki, dnia 11 stycznia 2018 r.

Informacja o podjętych działaniach i efektach zwalczanie ASF na terenie suwalskiego okręgu przedstawiona na posiedzeniu Okręgowej Rady Łowieckiej 27 grudnia 2017 r.

Zgodnie z przekazaną informacją przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Sejnach w dniu 15 września 2017 r. w pobliżu miejscowości Murowany Most w gminie Krasnopol w powiecie sejneńskim znaleziony został dzik z dodatnią próbą na ASF. Było to pierwsze ognisko ASFu  w dzików na terenie suwalskiego okręgu PZŁ. Następny przypadek ASFu u dzików stwierdzono w dniu 28 września 2017 r. w obwodzie łowieckim nr 57 koła łowieckiego Leśnik w Augustowie ( w niedalekim sąsiedztwie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Pierwszy przypadek ASFu w województwie Warmińsko-Mazurskim stwierdzono 22 listopada 2017 r. Próbka pochodziła od padłego dzika znalezionego w okolicy miejscowości Skrzypki w powiecie ełckim.

W lipcu strefa ochronna – żółta została rozszerzona w województwie podlaskim o teren gminy Bakałarzewo i utworzono strefę ochronną w województwie warmińsko – mazurskim na terenie gminy Stare Juchy, Ełk, Pisz, Orzysz, Ruciane Nida, Miłki, Wydminy, Olecko, Świętajno, Wieliczki. Ostatnie przypadki wystąpienia ASFu u dzików spowodowały utworzenie strefy objętej ograniczeniami – czerwonej w województwie warmińsko mazurskim na terenie gminy Prostki, Kalinowo, oraz w województwie podlaskim na terenie gminy Bargłów Kościelny, Sztabin, Płaska, Giby, Sejny, Krasnopol, Puńsk. Obszar zagrożony – strefa niebieska obejmuje gminę Lipsk w województwie podlaskim. Przebieg granic  stref ochronnych i obszaru zagrożonego przedstawiono na mapie (w załączniku).

Od czasu pojawienia się w powiecie sokólskim pierwszego przypadku stwierdzenia ASF u dzika w 2014 roku i potencjalnego zagrożenia występowania tego wirusa w łowiskach suwalskiego okręgu PZŁ rozpoczęto intensywny – redukcyjny odstrzał dzików. Jak wykazała inwentaryzacja zwierzyny stan populacji dzików na dzień 10 marca tego roku wynosił na obwodach dzierżawionych przez koła łowieckie 3879 sztuk. Przyjmując przyrost populacji w wysokości 100% w skali rocznej, wówczas zagęszczenie populacji przed okresem polowań spadło poniżej 0,5 osob/1km² (0,49).

Stosownie do rekomendacji Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego  dotyczących ograniczenia rozprzestrzeniania się afrykańskiego pomoru świń, Okręgowa Rada łowiecka w Suwałkach podjęła uchwałę w sprawie redukcji populacji dzika na terenie suwalskiego okręgu PZŁ do poziomu 0,1 osob/1km² w terminie do 30 listopada br., Zarząd Okręgowy w piśmie z dnia 21 września 2017r. przesłanym do kół łowieckich określił rozmiar pozyskania na poszczególnych obwodach łowieckich, zobowiązał do składania informacji o realizacji odstrzału i o ewentualnych trudnościach związanych z jego wykonaniem. W miesiącu wrześniu łącznie pozyskano 764 dzików, październiku 552 i listopadzie 877. Zasadniczą przyczyną niskiego pozyskania dzików we wrześniu i październiku były wyjątkowo niesprzyjające warunki pogodowe – ulewne deszcze, podtopione łąki i pola, utrudniony dojazd i poruszanie się w łowisku, a przedłużający się okres zbioru kukurydzy, nie skoszone łany kukurydzy stanowiły dobrą osłonę i bazę żerową dla dzików. Na części obwodów przygranicznych z Białorusią odstrzał był realizowany na bardzo niskim poziomie z uwagi na brak dzików, bądź ich bardzo niski stan – obw. łow. 31 KŁ Knieja w Białymstoku, nr 42 KŁ Ryś w Białymstoku, nr 55 KŁ Serwy w Augustowie, nr 51 KŁ Batalion w Augustowie, nr 8 KŁ Łoś w Sejnach, nr 23 i 25 KŁ Słonka w Sejnach. Zgodnie ze złożonym sprawozdaniem na dzień 30 listopada pozyskano 4283 dziki, stanowi to 110% stanów wiosennych i 70,9 % planu rocznego wynoszącego 6041 sztuk. Zagęszczenie populacji spadło do poziomu 0,44 osob/1 km². W okresie minionych 3 miesięcy w ewidencji wpisów myśliwych na polowaniu indywidualnym odnotowano 29896 wyjść do łowiska. Szacuje się, że na jednego upolowanego dzika myśliwy udaje się średnio 10 razy, a z kolejnym sezonem efektywność polowań zmniejsza się wraz z obniżaniem się stanu i zagęszczenia populacji.

Bardzo poważnym też ograniczeniem odstrzału dzików w strefach ochronnych był  obowiązek przetrzymywania dzików w chłodniach w celu pobrania prób do badań ASF. Brak odpowiedniej ilości chłodni oraz wydłużający się okres badań prób przez Instytut Weterynarii w Puławach (nawet 10 – 14 dni) uniemożliwiał odstrzał dzików.

Wnioski podjęte przez Okręgową Radę Łowiecką:

1. Z uwagi na bardzo wysokie ryzyko rozpowszechniania się afrykańskiego pomoru świń na inne obszary naszego okręgu koła mają obowiązek redukowania stanu populacji do poziomu 0,1 osob/1 km²
2. W miejscach, gdzie zostały znalezione padłe dziki koła łowieckie są zobowiązane do stałego przeszukiwania dzików padłych
3. Utrzymać stały kontakt i współpracę w zakresie działań profilaktycznych i zwalczania ASF z inspekcją weterynaryjną i administracją Lasów Państwowych.
4. Wystąpić do powiatowych lekarzy weterynarii o dodatkowy zakup chłodni do przetrzymywania dzików w strefie ochronnej i o zwiększenie odstrzału redukcyjnego dzików w tej strefie.

Suwałki, dnia 10 stycznia 2018 r.

Następne padłe dziki w powiecie ełckim

W wyniku prowadzonych w dniach 8 – 9 stycznia poszukiwań poszukiwań padłych dzików na terenie gminy Kalinowo z udziałem żołnierzy WP, leśników i myśliwych znalezione zostały kolejne padłe dziki, 2 w obwodzie Koła Łowieckiego Łoś w Rajgrodzie – obw. 59 – łom, i 1 odyniec w obwodzie Koła Łowieckiego Ryś w Ełku – obw. 191 z podejrzeniem, że przyczyną upadków był wirus ASF. W związku z tym w trybie pilnym w dniu 10 stycznia zwołane zostało przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ełku spotkanie Zarządów Kół Łowieckich, na którym podjęto decyzję o dalszej intensywnej redukcji dzików, w szczególności na obwodach łowieckich wschodnich części powiatu ełckiego. Prowadzone będą też dalsze przeszukania padłych dzików, a do przechowywania dzików pozyskanych po przez odstrzał planuje się zakup 4 dodatkowych chłodni.

Suwałki, dnia 4 stycznia 2018 r.
Ełk – Podjęte działania w sprawie zwalczania ASF
W dniu 4 stycznia 2018r. odbyło się spotkanie na zaproszenie Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ełku w sprawie ASF. To już 6 przypadek wystąpienia tego wirusa u dzików na stosunkowo niewielkim obszarze pomiędzy jeziorem Rajgrodzkim, Stackim i Przepiórką w gminie Rajgród i Kalinowo. Na 8 stycznia zaplanowana została akcja z udziałem wojska, przeszukania tego terenu w celu ewentualnego odnalezienia dzików padłych. Kolejne przeszukiwania będą prowadzone w dniu 9 stycznia przez administrację leśną i myśliwych z koła łowieckiego „Ryś” w Ełku oraz „Łoś” w Kalinowie.

Afrykański pomór świń (ASF) to groźna choroba wirusowa, na którą chorują WYŁĄCZNIE ŚWINIE I DZIKI. Ludzie NIE SĄ wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, stąd choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia i życia. Występowanie ASF wśród dzików stanowi jednak bardzo poważne zagrożenie dla trzody chlewnej. Wirus ASF może przez długi czas utrzymywać się
w zwłokach padłych dzików, dlatego powinny być one usuwane ze środowiska. Celem niniejszej akcji informacyjnej jest wsparcie działań zmierzających do eliminacji wirusa, poprzez usuwanie ze środowiska martwych dzików, potencjalnie zakażonych ASF. Ścisłe przestrzeganie poniższych zasad zminimalizuje ryzyko ewentualnego rozprzestrzenienia się choroby, w tym ryzyko wprowadzenia ASF do gospodarstw, w których utrzymywane są świnie. Przez „dziki padłe” należy rozumieć zwłoki dzików (w tym dzików zabitych w wypadkach komunikacyjnych) świeże lub w dowolnym stadium rozkładu, w tym również kości dzików.

Jak postępować po znalezieniu padłego dzika?

• jeżeli to możliwe, oznakować miejsce znalezienia zwłok dzika w celu ułatwienia ich odnalezienia przez właściwe służby;
• powstrzymać się od dotykania zwłok dzika i pozostawić je w miejscu znalezienia;
• zgłosić fakt znalezienia padłego dzika do właściwego miejscowo powiatowego lekarza weterynarii lub najbliższej lecznicy weterynaryjnej lub straży miejskiej lub miejscowego koła łowieckiego: w trakcie zgłoszenia należy podać miejsce znalezienia zwłok (np. charakterystyczne punkty orientacyjne lub współrzędne GPS), dane osoby zgłaszającej (w tym numer telefonu kontaktowego), liczbę znalezionych zwłok dzików w danym miejscu, ewentualnie stan zwłok padłych dzików (stan ewentualnego rozkładu, wyłącznie kości);

W związku z zagrożeniem ASF:

• w lesie nie wolno pozostawiać żadnych odpadków żywnościowych;
• należy powstrzymać się od wywoływania hałasu, który powoduje płoszenie dzików (w tym używania sprzętów lub pojazdów powodujących hałas);
• nie spuszczać psów ze smyczy;
• należy pamiętać, iż zgodnie z prawem, na obszarach występowania ASF, osobom mającym kontakt z dzikami nakazuje się stosowanie środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się ASF, w tym odkażanie rąk i obuwia;
• należy przestrzegać zasady, że osoba, która znalazła padłego dzika, a tym samym mogła mieć kontakt z wirusem ASF, przez 72 godziny po tym fakcie, nie powinna wchodzić do miejsc, w których utrzymywane są świnie i nie wykonywać czynności związanych z obsługą świń.

Opracowano w Głównym Inspektoracie Weterynarii.

Zatwierdził: Paweł Niemczuk– Główny Lekarz Weterynarii.

Suwałki, dnia 22 listopada 2017 r.
Pierwszy przypadek ASF w województwie warmińsko-mazurskim
Dnia 22 listopada 2017 r. Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Lekarz Weterynarii informuje o wykryciu pierwszego przypadku afrykańskiego pomoru świń u dzików na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Próbka pochodziła od padłego dzika znalezionego w okolicy miejscowości Skrzypki w powiecie ełckim.

Suwałki, dnia 28 września 2017 r.
Drugie ognisko Afrykańskiego pomoru świń w Suwalskim Okręgu PZŁ
Zgodnie z przekazaną informacją w dniu 28 września 2017 r. przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Augustowie znaleziony został padły dzik z dodatnią próbą na ASF. Dzik został znaleziony w niewielkim kompleksie leśnym „Na karpie” w gminie Bargłów Kościelny. Jest to już drugie ognisko tej groźnej choroby u dzików w naszym okręgu.

Suwałki, dnia 15 września 2017 r.
Afrykański pomór świń w Suwalskim Okręgu PZŁ!!!
Zgodnie z przekazaną informacją w dniu 15 września 2017 r. przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Sejnach w pobliżu miejscowości Murowany Most w gminie Krasnopol w powiecie sejneńskim znaleziony został dzik z dodatnią próbą na ASF – afrykański pomór świń. Jest to pierwsze ognisko tej groźnej choroby dzików i świń na terenie suwalskiego okręgu PZŁ.

Przypominamy Kolegom Myśliwym, że z uwagi na stałe zagrożenie występowania afrykańskiego pomoru świń należy pobierać próbki do badań laboratoryjnych z każdego chorego, odstrzelonego dzika i dzików padłych  i przekazywać do właściwego  terytorialnie Powiatowego Lekarza Weterynarii. Natomiast w ramach monitoringu w kierunku ASF próbki krwi od pozyskanych dzików  w ramach rocznego planu odstrzału w ilości określonej dla każdego koła łowieckiego należy pobierać na dotychczasowych zasadach i w ilości określonej poniżej:

Zasady postępowania przy pobieraniu prób do badań w kierunku ASF od upolowanych dzików na terenie pow. suwalskiego.

1. Materiałem do badań , które należy pobrać od upolowanego dzika są:
   migdałki, węzły chłonne, śledziona, płuca, nerka, krew lub surowica
   Obowiązkowo należy pobrać krew lub surowicę i wycinki minimum 3 narządów z wymienionych powyżej.
   Każdy fragment narządu wielkości ok. 2-4 cm2 należy zapakować w oddzielną torebkę, a krew lub surowicę do strzykawki jednorazowej i całość do większej torebki.
2. Do pobranego materiału dołączyć pisma przewodnie według załączonego wzoru.
3. Próby dostarczyć do Inspektoratu najszybciej, łącznie z próbami na włośnie. Wysyłki prób do Puław będą się odbywały w poniedziałki i czwartki ok. 13.00. w przypadku zgłoszenia ponad 4 prób w każdym czasie.
4. Do chwili otrzymania wyników badania na ASF myśliwy jest odpowiedzialny za przetrzymywanie dzika z pozostałościami tak, aby w przypadku wyniku + można było w całości odebrać i zutylizować tuszę z pozostałościami.
5. Zabroniony jest kontakt myśliwego, który pozyskał dzika z posiadaczem trzody chlewnej w celu eliminacji przenoszenia zakażenia (korzystanie z pomieszczeń, środków transportu, sprzętu, odzieży itp.).

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Suwałkach
Józef Hańczuk

Program mający na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej

Dane historyczne dotyczące rozwoju epidemiologicznego afrykańskiego pomoru świń

Na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej nigdy nie stwierdzono afrykańskiego pomoru świń. W 2007 roku wirus afrykańskiego pomoru świń (ASF) rozprzestrzenił się z pierwotnego ogniska w Gruzji na terytorium Europy. Wirus prawdopodobnie został przeniesiony poprzez odpady kuchenne, które zostały użyte do karmienia świń, pochodzące ze statku płynącego z Afryki, który zawinął do portu w Poti (Gruzja). Po wprowadzeniu wirusa ASF na kontynent europejski choroba bardzo szybko rozprzestrzeniła się na terytorium Armenii, Azerbejdżanu oraz Federacji Rosyjskiej. Do końca lipca 2013 roku na terytorium Federacji Rosyjskiej wykryto ponad 300 ognisk choroby. W sierpniu 2012 roku ognisko choroby zostało stwierdzone w południowo-wschodniej części Ukrainy. W czerwcu 2013 roku, białoruskie władze weterynaryjne potwierdziły wykrycie afrykańskiego pomoru świń we wsi Czapuń w obwodzie grodzieńskim, 170 km od granicy z Rzeczpospolitą Polską oraz w Witebsku w północno wschodniej części Białorusi, 450 km od granicy z Rzeczpospolitą Polską. Istnieje duże prawdopodobieństwo dalszego szerzenia się wirusa, w szczególności wśród zwierząt wolno żyjących w krajach nadbałtyckich i na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, z uwagi na obejmujące duże kompleksy leśne na granicy między państwami nadbałtyckimi (w tym Polską) a Białorusią oraz znaczący ruch osobowy i tranzytowy między tymi państwami, zwiększający ryzyko nielegalnego przewiezienia produktów żywnościowych skażonych wirusem lub przeniesienia wirusa poprzez środki transportu lub podróżnych. Od 2011 roku na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej prowadzony jest monitoring w kierunku ASF. Badania monitoringowe w kierunku wykrycia ASF prowadzone są w pasie przygranicznym o szerokości 40 km (wzdłuż granicy północnej z Obwodem Kaliningradzkim i wschodniej z Litwą, Białorusią i Ukrainą) obejmującym części województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, mazowieckiego i podkarpackiego. Próbki pobierane są od padłych świń oraz padłych i odstrzelonych dzików.

Opis programu

Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, ze zm.), afrykański pomór świń należy do chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (załącznik nr 2 do ww. ustawy).
Prowadzony program ma na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń oraz zapobieganie przenoszenia się wirusa z obszarów gdzie wirus występuje, poprzez:

• badania laboratoryjne przeprowadzane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
• wzmocnienie środków bioasekuracji na drogowych przejściach granicznych z Białorusią;
• prowadzenie kampanii informacyjnych dla podmiotów prowadzących działalność nadzowowaną przez Inspekcję Weterynaryjną związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego oraz pasz, rolników, myśliwych, władz samorządowych oraz społeczeństwa mającej za zadanie podnieść świadomość oraz uwrażliwić społeczeństwo na zagrożenie, jakie wynika z wystąpienia ognisk ASF na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
• prowadzenie szkoleń przypominających dla lekarzy weterynarii i personelu pomocniczego mających za zadanie przypomnieć oraz utrwalić wiedzę teoretyczną i praktyczną odnośnie afrykańskiego pomoru świń, co będzie nieodzowne w przypadku wystąpienia afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

W celu przeprowadzania działań profilaktycznych oraz badań mających na celu wczesne wykrycie występowania zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej wyznaczono specjalne strefy.

Strefa I – buforowa o najwyższym ryzyku wystąpienia ASF

Do strefy o najwyższym ryzyku wystąpienia afrykańskiego pomoru świń zalicza się powiaty: suwalski, sejneński i augustowski.

Wyżej wymienione powiaty znajdują się w strefie 40 km od granicy z Białorusią, a strefę wyznaczono na podstawie informacji otrzymanych z Państwowego Związku Łowieckiego dotyczących analizy wędrówek dzików. Z obszaru każdego powiatu położonego w strefie I urzędowy lekarz weterynarii pobiera próbki od każdego padłego (z uwzględnieniem zwierząt zabitych podczas wypadków drogowych) i każdego odstrzelonego dzika. Jednocześnie każda tusza odstrzelonego dzika winna być oznakowana poprzez określenie numeru kolejnego tuszy, określenia koła łowieckiego, miejscowości i daty pozyskania tuszy.

Strefa II – strefa o wysokim ryzyku wystąpienia ASF

Do strefy o wysokim ryzyku wystąpienia afrykańskiego pomoru świń w województwie warmińsko – mazurskim zalicza się powiaty graniczące z Obwodem Kaliningradzkim: braniewski, bartoszycki, kętrzyński, węgorzewski i gołdapski;

Strefa III

Do strefy III należą pozostałe powiaty na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Zasady dotyczące rodzaju próbek oraz przesyłania ich do badań

• rodzaje pobieranych próbek do badań mających na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby od żywych, padłych, ubitych świń oraz padłych i odstrzelonych dzików określone są w rozdziale V lit. b zalącznika do decyzji Komisji Europejskiej 2003/422/WE z dnia 26 maja 2003 r. zatwierdzająca podręcznik daignostyczny dotyczący afrykańskiego pomoru świń;
• próbki pobrane od żywych świń, ubitych na użytek własny oraz odstrzelonych dzików bada się metodą PCR;
• próbki pobrane od padłych świń i dzików bada się metodą ELISA oraz PCR;
• wszystkie badania przeprowadzone w ramach programu wykonywane są w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach;

Materiały do pobrania:

1. Afrykański pomór świń materiały szkoleniowe dla myśliwych i leśników
2. Afrykański pomór świń materiały szkoleniowo-informacyjne dla myśliwych i leśników

Suwałki, dnia 26 sierpnia 2013r.

Sz. Pan Maciej Żywo – Wojewoda Podlaski

Nawiązując do wydanego w dniu 9 sierpnia 2013r. Rozporządzenia Nr 1/2013 Wojewody podlaskiego w sprawie zarządzenia środków w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Białorusi i możliwości jego przeniesienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Suwałkach uprzejmie informuje, że w związku z wprowadzonymi ograniczeniami zawartymi w § 4 pkt1 a, b, i pkt 10 b oraz § 5 ust.2 na obszarze zagrożonym afrykańskim pomorem świń – powiat augustowski, sejneński i suwalski koła łowieckie wstrzymały całkowicie odstrzał dzików. Nałożony na koła łowieckie i myśliwych obowiązek dostarczania tusz dzików do punktów skupu dziczyzny, bądź innych zakładów nadzorowanych przez Inspekcję Weterynaryjną jest ograniczeniem nie realnym do spełnienia w obecnych warunkach. Punkty skupu dziczyzny odmówiły przyjęcia strzelonych dzików z uwagi na brak dodatkowych komór chłodniczych i bardzo wysokie ryzyko przeniesienia wirusa pomoru poza wyznaczony obszar zagrożenia. Brak jest tez takich zakładów w których mogą być przetrzymywane tusze dzików do czasu otrzymania wyników badań o ich zdrowotności z Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach co do ich zdrowotności. Z uwagi na koszty i wymogi weterynaryjne- sanitarne oraz niską zyskowność, nie można liczyć na otwieranie takich zakładów w najbliższej przyszłości. Należy też podkreślić, że wstrzymanie pozyskania dzików w okresie nasilenia szkód łowieckich uprawach rolnych rodzi wiele konfliktów pomiędzy rolnikami i kołami łowieckimi na których spoczywa obowiązek wypłaty odszkodowań. Może to w przyszłości stanowić przedmiot roszczeń finansowych w stosunku do Skarbu Państwa. Ponadto zaniechanie użytkowania łowieckiego populacji dziczej w sytuacji zagrożenia występowania tej groźnej choroby jako działania profilaktycznego jest niepożądane. To w tym okresie należy zintensyfikować odstrzał dzików, by zmniejszyć ich liczebność i zagęszczenie oraz prowadzić monitoring stanu zdrowotności populacji w łowisku.

Biorąc powyższe pod uwagę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Suwałkach po konsultacji z kołami łowieckimi wnosi o zmianę w/w Rozporządzenia.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego PZŁ w Suwałkach
Jan Goździewski

Suwałki, dnia 3 czerwca 2014r.

Wstępne badania laboratoryjne dzika przeprowadzone w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym w Puławach wykazały, że padły dzik był zarażony wirusem ASF. Martwe dziki zostały znalezione w rzece Świsłacz na granicy z Białorusią, w tym samym rejonie gdzie wystąpiły dwa wcześniejsze przypadki choroby.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego PZŁ w Suwałkach
Jan Goździewski

Białystok, dnia 30 lipca 2014r.

W związku z wystąpieniem pierwotnego (pierwszego) ogniska afrykańskiego pomoru świń u świń w gospodarstwie na terenie gminy Gródek, w powiecie białostockim oraz przypadków afrykańskiego pomoru świń u dzików na terenie województwa podlaskiego, przesyłam poniżej najważniejsze informacje dla myśliwych i leśników dotyczące afrykańskiego pomoru świń:

• Co to jest afrykański pomór świń?
  – Afrykański pomór świń (ASF) to szybko szerząca się choroba wirusowa, na którą podatne są świnie domowe oraz dziki.
  – Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF W związku, z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia i życia.
  Wprowadzenie wirusa ASF na terytorium Polski może nastąpić poprzez:
  – przewożenie (przemyt) przez wschodnią granicę produktów żywnościowych, skarmianie ich resztkami świń lub wyrzucanie do lasu odpadków i kontakt z nimi dzików;
  – migracja dzików z krajów, gdzie występuje ASF – w szczególności województwa wschodniej Polski;
  – środki transportu.
  Od 2007 roku występowanie ASF zanotowano na terytorium Kaukazu i Federacji Rosyjskiej, na Ukrainie oraz na Białorusi. W 2014 roku ASF Wykryto na Litwie, w Polsce i na Łotwie.
• Jak rozpoznać afrykański pomór świń u dzików?
  U dzików mogą, pojawić się następujące objawy:
  – zwiększone padnięcia;
  – osłabienie, zaburzenia w poruszaniu się, utrata orientacji, ograniczony odruch ucieczki;
  – sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne, liczne wybroczyny na skórze;
  – duszność, pienisty lub krwisty wypływ z nosa;
  – biegunka, często z domieszką krwi.
• Jak myśliwi i leśnicy mogą pomóc w zapobieganiu afrykańskiemu pomorowi świń?
  – zgłaszać do najbliższego powiatowego lekarza weterynarii każdego zaobserwowanego dzika, który wykazuje objawy nasuwające podejrzenie ASF lub padłego dzika znalezionego w czasie polowań lub wykonywania czynności służbowych;
  – przestrzegać higieny po zakończonym polowaniu (nie pozostawiać patrochów w lesie, zdezynfekować sprzęt łowiecki oraz koła pojazdów, zmienić obuwie i odzież);
  – myśliwy po polowaniu przez 72h nie powinien wchodzić do chlewni;
  – nie pozostawiać odpadków żywnościowych w lesie;
  – myśliwi i leśnicy utrzymujący świnie we własnym gospodarstwie winni pamiętać o bezwzględnym przestrzeganiu higieny przed każdorazowym wejściem do chlewni.
• Na obszarach: ochronnym i objętym ograniczeniami w związku z wystąpieniem ASF u dzików, znajdujących się na terenie województwa podlaskiego, obowiązuje zakaz wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, gdzie są utrzymywane świnie: zwłok dzików, tusz dzików, części tusz dzików i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących od dzików oraz materiałów i przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem afrykańskiego pomoru świń.
• Każdy dzik odstrzelony na obszarze objętym ograniczeniami albo na obszarze ochronnym powinien zostać niezwłocznie dostarczany wraz ze wszystkimi częściami ciała, w tym z narządami wewnętrznymi, do położonego na tym samym obszarze: punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny lub innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
• Tusze, wszystkie części ciała oraz skóry ww. dzików mogą być przemieszczone z ww. punktów i zakładów, wyłącznie po uzyskaniu ujemnego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku afrykańskiego pomoru świń.

W związku z aktualną sytuacją dotyczącą afrykańskiego pomoru na terenie województwa podlaskiego zwracam się z uprzejmą prośbą o rozpowszechnianie wśród myśliwych i leśników powyższych informacji. Dodatkowo informując, iż na stronach internetowych Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Białymstoku i Powiatowych Inspektoratów Weterynarii znajdują się informacje dotyczące afrykańskiego pomoru świń, w tym materiały szkoleniowo-informacyjne (prezentacje).
Dodatkowo informuję, iż Powiatowi Lekarze Weterynarii z początkiem bieżącego miesiąca będą prowadzili kampanię informacyjną w zakresie afrykańskiego pomoru świń min. poprzez rozpowszechnianie ulotek informacyjnych wśród myśliwych i leśników.
Ponadto zawiadamiam także, iż W Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego zostało opublikowane rozporządzenie nr 1/2014 Powiatowego Lekarza Weterynarii W Białymstoku z dnia 24 lipca 2014 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru na terenie powiatu białostockiego (Dz. U. Woj. Podl. poz. 2736) wyznaczające obszar zapowietrzony i zagrożony w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń u świń.

Podlaski Wojewódzki Lekarz Weterynarii
Krzysztof Pilawa

Białystok, dnia 31 lipca 2014r.

Powołując się na stanowisko Głównego Lekarza Weterynarii oraz opinię Grupy Ekspertów ds. ASF, Podlaski Wojewódzki Lekarz Weterynarii informuje jak niżej. W obecnej sytuacji epizootycznej związanej z wystąpieniem ASF u dzików na obszarze objętym ograniczeniami w woj. podlaskim, można dopuścić polowania z zastosowaniem przynęt jednakże do nęcenia należałoby wykorzystać obecne (znane zwierzętom) nęciska. Polowanie na nęciskach pozwala na dokonanie dokładnych oględzin dzika, a także pozwala na dłuższy czas obserwacji jego zachowania przed strzałem. Nęcenie dzików pozwala skuteczniej pozyskiwać dziki, jednakże jego skuteczność jest największa w okresie jesiennym i zimowym, tj. w okresach występowania niedostatku żeru naturalnego. Zgodnie z informacjami przedstawionymi przez członków Grupy Ekspertów ds. ASF, w gospodarce łowieckiej, jedną ze stosowanych form nęcisk są tzw.”pasy zaporowe”. Są, to fragmenty dróg leśnych, linii oddziałowych lub innych powierzchni, na których rozsiewana jest, w niewielkiej ilości, atrakcyjna dla zwierzyny karma np. kukurydza, po czym jest ona przyorywana. Zmusza to zwierzynę do poszukiwania ziaren (buchtowania) sprawiając, że zajmuje jej to cały okres dobowej intensywności żerowania. Wydaje się, że takiej formy nęcenia nie należy utożsamiać z dokarmianiem zwierzyny i może ona zostać dopuszczona do stosowania w obszarze objętym ograniczeniami i obszarze ochronnym. Jednocześnie stosowanie tych nęcisk w miejscach, w których dotychczas były stosowane, a także forma nęcenia, o której mowa powyżej stanowią okoliczności, w których dziki, w celu pozyskania rozłożonej przynęty zostają, przez dłuższy okres aktywności dobowej w jednym miejscu, co zapobiega przemieszczaniu się tych zwierząt. Jako że, pasy zaporowe mają zazwyczaj kilkaset metrów długości, nie powodują koncentracji dzików w jednym miejscu, co również ogranicza możliwość kontaktowego szerzenie się choroby wśród dzików.

Jednocześnie pragnąc zaznaczyć, że zgodnie z § 2 pkt 10a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz (Dz.U. nr 62, poz. 548 z późn. zm.) przez nęcisko rozumie się miejsce wabienia zwierzyny, gdzie wykłada się przynętę, w odróżnieniu od dokarmiania polegającego na wykładaniu karmy, w dużej ilości, w jednym miejscu. Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 2 W/ W rozporządzenia podczas polowania dopuszcza się odstrzał dzików przy nęciskach.
W świetle powyższego, zakaz dokarmiania dzików, o którym mowa W § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u dzików afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. z 2014 r., p0z.420), powinien zostać utrzymany.

Zastępca Podlaskiego Wojewódzkiego – Lekarza Weterynarii
Przemysław Nawrocki

Warszawa, dnia 29 lipca 2014r.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju wsi z dnia 23 lipca 2014 r.

w sprawie wprowadzenia w 2014 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej “Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie”

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi M.Sawicki